Wat veroorzaakt zweetgeur?
Zweet, daar zit (g)een luchtje aan
Even snuffelen aan dat T-shirt om te bepalen of je het nog een keer kunt dragen. Het altijd aanwezige aroma van je hardloopschoenen. Iedereen kent de geur: zweet. Eigenlijk is dat niet helemaal terecht, want zweet is van zichzelf geurloos. Zweet bestaat immers voor 99 procent uit water. Hierin zijn onder meer elektrolyten, eiwitten en afvalstoffen opgelost. Op sommige plekken, zoals onder je oksels, maakt het lichaam ook talgrijk zweet.
Om beter te begrijpen waar een onaangename lichaamsgeur, zoals zweetlucht, door veroorzaakt wordt en wat eraan te doen is, helpt het om meer te weten over zweet en zweetklieren. Onaangename geuren ontstaan namelijk op het moment dat bacteriën met zweet aan de slag gaan. Deze bacteriën komen van nature op je huid voor. Wanneer stoffen in zweet worden afgebroken door huidbacteriën, dan komen geurstoffen vrij die wij zweetluchtjes noemen.
Twee soorten zweetklieren: eccrien en apocrien
Verspreid over heel het lichaam telt de huid ongeveer 2 tot 4 miljoen zweetklieren. Mensen hebben twee verschillende soorten zweetklieren. De ene soort noemen we de eccriene zweetklieren. De andere soort zweetklieren heten apocriene zweetklieren.
Eccriene zweetklieren komen over heel je lichaam voor. Het aantal eccriene zweetklieren per stukje huid is het grootst op je voetzolen, handpalmen, voorhoofd, wangen en oksels. Dit type zweetklier is het belangrijkst bij het regelen van de temperatuur van je lichaam. Daarom zweet je op deze plekken het eerst en het meest wanneer je het warm hebt. Eccriene zweetklieren produceren waterig zweet dat vrijwel geurloos is. Bij mensen met overmatig zweten zijn vooral deze soort zweetklieren overactief.
Apocriene zweetklieren worden pas extra actief in de pubertijd. Dit type zweetklieren bevindt zich alleen onder je oksels, in de schaamstreek, rondom de anus en rondom je tepels. Apocriene klieren maken een vettig talgrijk soort zweet. De afbraak van dit talgrijke zweet is de belangrijkste oorzaak voor onaangename geurtjes.
De medische term voor een onaangename lichaamsgeur is bromhidrosis. De oorzaak van een onaangename lichaamsgeur kan van buiten het lichaam komen, maar ook van binnen.
Voorbeelden van oorzaken voor bromhidrosis van buitenaf:
- Misschien heb je weleens gehoord van darmflora (daarmee worden alle verschillende soorten bacteriën in je darmen bedoeld). De bacteriën op de huid worden samen ook wel huidflora genoemd. Welke soorten bacteriën er op de huid voorkomen en hoeveel het er zijn, is bepalend voor je lichaamsgeur.
- Infectieziekten van de huid. Bij een ontsteking van de huid kunnen meer bacteriën, gisten en/of schimmels op de huid zitten.
Voorbeelden van oorzaken voor bromhidrosis van binnenuit:
- Voeding. Eten of drinken van onder andere knoflook, ui, asperges en alcohol kan leiden tot een andere samenstelling van je zweet.
- Medicijnen. Een bekend voorbeeld van een medicijn dat tijdelijk een onaangename lichaamsgeur kan veroorzaken is het antibioticum penicilline.
- Aandoeningen. Veel verschillende ziektes kunnen invloed hebben op je lichaamsgeur. Obesitas, suikerziekte, enzymstoornissen, leverziekte, nierfalen en huidaandoeningen van handpalmen, voetzolen en huidplooien kunnen bijdragen aan een onaangename lichaamsgeur.
Bromhidrosis en hyperhidrosis zijn verschillende problemen
Bromhidrosis (een overmatige lichaamsgeur) en hyperhidrosis (overmatig zweten) staan volledig los van elkaar. Niet iedereen die last heeft van een onaangename lichaamsgeur heeft ook last van overmatig zweten en andersom heeft niet iedereen die overmatig zweet ook last van een onaangename lichaamsgeur. Natuurlijk kan een verminderde hygiëne leiden tot een onaangename lichaamsgeur, maar bromhidrosis heeft meestal niets te maken met iemands persoonlijke hygiëne. De meeste mensen kunnen het niet helpen dat ze last hebben van een doordringende lichaamsgeur. Het probleem kan zelfs groter worden door veel met zeep te wassen en veel deodorant te gebruiken.
Wat is er aan te doen?
Zweetluchtjes kunnen moeilijk te bestrijden zijn. Lees voor mogelijke oplossingen meer over het gebruik van anti-transpirants of behandelmogelijkheden bij bromhidrosis.
Bronnen: